حمايت از روزنامهنگاران قرباني در غزه
محمود فاضلي
در 14 نوامبر، كميته سوم مجمع عمومي سازمانملل متحد، طي هفتاد و هشتمين نشست خود با 103 حمايت مشترك، قطعنامه «حفاظتروزنامهنگاران و مساله مصونيت» را كه توسط يونان ارايه شده بود، تصويب كرد. اين قطعنامه بر نقش سودمند روزنامهنگاران زن و سازمانهاي جامعه مدني در افزايش آزادي رسانهها و جريان آزاد اطلاعات تاكيد ميكند. علاوه بر اين، شامل ارجاعاتي به چالشهاي كنوني است كه روزنامهنگاران و كاركنان رسانهها در سطح جهاني با آن مواجه هستند، مانند خشونت جنسي و جنسيتي مرتبط با تعارض، شكايتهاي راهبردي عليه مشاركت عمومي، خطرات ناشي از هوش مصنوعي مولد و همچنين خطراتي كه خبرنگاراني كه در مورد اعتراضات گزارش ميدهند با آن روبهرو هستند.
مشاور امريكا در كميته سوم مجمع عمومي سازمان ملل در پيامي به كشور يونان از تلاشهاي اين كشور براي ارايه و پيگيري اين قطعنامه قدرداني و مدعي شد امريكا خوشحال است كه مجدداً از اين قطعنامه مهم براي ارتقاي ايمني روزنامهنگاران حمايت ميكند. هيچ خبرنگاري نبايد براي انجام كار خود با آزار، ارعاب يا خشونت مواجه شود. ما تعهد خود را براي ارتقاي پاسخگويي در قبال جنايات عليه روزنامهنگاران و كاركنان رسانهها تاكيد ميكنيم.
اين قطعنامه در حالي بهتصويب رسيد كه در جريان حوادث اخير غزه دهها نفر از خبرنگاران قرباني حملات اسراييل به غزه شدند. كريستوف دلوار، دبيركل سازمان خبرنگاران بدون مرز در گفتوگويي با روزنامه اسپانيايي «ال موندو» درباره تنش ميان اسراييل و حماس اعلام كرده است «آنچه به آساني اتفاق ميافتد، هولناك است، سابقه نداشته اين تعداد خبرنگار در مدت زماني كوتاه همانند آنچه در غزه رخ داد، به قتل برسند. ۳۱ اكتبر شكايتي را درمورد ارتكاب جنايات جنگي در حق خبرنگاران در جريان جنگ حماس و اسراييل تنظيم كرده و به دادگاه كيفري بينالملل ارايه كرديم.»
اين سازمان شرح داد كه شكايت ارايه شده در رابطه با هشت خبرنگار فلسطيني است كه در حملات اسراييل به مناطق غيرنظامي غزه به قتل رسيدند، همينطور در آن به تخريب عامدانه كلي يا جزیي دفاتر بيش از ۵۰ رسانه در غزه اشاره شده است. دفتر رسانهاي دولت مستقر در غزه اعلام كرد كه تعداد شهداي روزنامهنگار در حملات هوايي اسراييل، از زمان آغاز تجاوزها در غزه به ۶۲ نفر رسيد. كميته حفاظت از روزنامهنگاران (CPJ) اعلام كرد كه حمله نظامي اسراييل به غزه، مرگبارترين ماه را براي خبرنگاران از زمان آغاز ثبت آمار از سه دهه پيش بههمراه داشته و باعث خاموشي خبري در منطقه مورد درگيري شده است. سازمان ديدهبان خبرنگاران شهادت دهها خبرنگار را از زمان آغاز تجاوزهاي اسراييل از ۷ اكتبر ثبت كرده است. اين سازمان درخواستي فوري از اسراييل و متحدان غربي آن مطرح كرده تا قوانين درگيري مستقر شده از سوي نظاميان اين رژيم را اصلاح كنند تا استفاده از نيروي مرگبار عليه روزنامهنگاران داراي نشان مطبوعاتي ممنوع شود.
بهگفته هماهنگكننده اين كميته براي خاورميانه و شمال آفريقا، افزايش تعداد كشتهشدگان رسانهاي همراه با قطع پيدرپي شبكههاي اينترنتي و تلفني و تشديد محدوديت رسانهاي، عملا يك خاموشي اطلاعاتي را در غزه، تحميل كرده است. او تاكيد دارد اين مقام كميته حفاظت از روزنامهنگاران، تاكيد كرد كه اين به معناي كمبود اطلاعات براي جمعيتي است كه از دانستن اينكه از كجا غذا، سوخت و آب سالم تهيه كنند، نااميد هستند. ارتش اسراييل از پذيرفتن هرگونه مسووليتي در قتلها خودداري كرده و به سازمانهاي رسانهاي بينالمللي گفته است كه نميتوانند امنيت رسانهها يا كارمندان آنها را تضمين كنند. اين كميته با آغاز درگيريها در غزه در ابتداي حوادث غزه تاكيد كرده بود ارتش اسراييل بايد قوانين درگيري خود را تغيير دهد تا از استفاده از نيروهاي مرگبار عليه روزنامهنگاران و سازمانهاي رسانهاي جلوگيري كند.
روزنامهنگاران فلسطيني كشته و مجروح شده يا به سادگي از انجام كار خود بازماندهاند و از قربانيان جنگ اسراييل عليه غزه هستند. انجمن روزنامهنگاران فلسطين اعلام كرده دستكم دو روزنامهنگار فلسطيني هنوز مفقود هستند. اين ارقام شامل تأثيرگذاران رسانههاي اجتماعي و داوطلبان رسانهاي نميشود كه برخي از آنها نيز كشته شدهاند. علاوه بر شهادت روزنامهنگاران فلسطيني، فهرستي از ۳۲ روزنامهنگار و كارمند رسانهاي كه از سوي نظاميان صهيونيست در كرانه باختري طي ماه گذشته دستگير شدهاند، ذكر شده است. حملات هوايي و توپخانهاي اسراييل دستكم ۱۱۷ دفتر مطبوعاتي را بهطور كامل يا جزیي تخريب كرده و بيش از ۲۴ ايستگاه راديويي نوار غزه بهدليل حملات مكرر اسراييل و كمبود سوخت دچار اختلال شدهاند.